Plac zabaw - Final Girls - magazyn o kinie

Na placu zabaw jest miejsce dla wszystkich. Niegrzecznych dziewczynek, cudownych dzieci, łamiących zakazy nastolatków czy niedojrzałych dorosłych. Patrząc na ten rozgardiasz, można wykrzyknąć: ale cyrk! Adepci Pana Kleksa dokazują, disneyowskie czarne charaktery wabią dwuznacznością, a ubrane na biało dziewczęta do złudzenia przypominają Kirsten Dunst. Plac zabaw to miejsce przejścia – zawieszone między dzieciństwem a dorosłością, skrywa mroczne tajemnice i świadkuje przełomowym momentom. Zabieramy swoje zabawki, również te zabójcze, i zapraszamy do wspólnej zabawy w piaskownicy. Obiecujemy dokopać się do niesłychanych skarbów.

W szóstym numerze Final Girls, nawiązującym tytułem do filmu Bartosza M. Kowalskiego (2016), łamiemy stereotypy dotyczące dzieci i nastolatków. Zadamy kłam niewinnym wizerunkom najmłodszych – wszak już sam Freud orzekł, że dzieci są złe. Staniemy jednak po stronie tych niegrzecznych, dowodząc, że winę za ich konflikt z otoczeniem ponosi nie kto inny, jak toksyczni rodzice. Pomimo trudnych tematów będziemy dokazywać i psocić – przecież właśnie do tego służą place zabaw.

Dzieciaki lubiące straszne historie zachęcamy do lektury tekstów Marty. W recenzji hiszpańskiego horroru Czy zabiłbyś dziecko? (1976, N. I. Serrador) odważnie stawia pytania graniczne (w tym tytułowe) i pokazuje, że niektórym milusińskim daleko do bycia „pociechą”, zwłaszcza gdy morderczymi instynktami dorównują dorosłym. Żeby odetchnąć od makabrycznych wizji, Marta zaprasza nas na Uczniowską balangę (1993, R. Linklater), podkreślając jej antynostalgiczny charakter. Jednak impreza nie trwa długo i gęsia skórka szybko powróci na ręce czytelniczek i czytelników. W artykule Nie tylko Laleczka Chucky. Jak straszą nas lalki z horrorów? pozornie nieszkodliwe lalki zostają pokazane z morderczej strony. Po lekturze tego tekstu – i obejrzeniu omawianych przez Martę filmów – dziecięce zabawki na długo stracą beztroskie oblicze.

W innym świetle stawia zabawki również Karolina Graczyk. Jej recenzja Toys Are Not for Children (1972, S. H. Brassloff) to wnikliwa analiza kobiecej traumy, w której, poza psychologicznymi aspektami, uwagę zwraca perwersyjny wątek erotyczny i dalekie od subtelności wykorzystanie pokaźnej pacynki. Karolina zabierze nas też do kolorowego, wyróżniającego się w szarej, PRL-owskiej rzeczywistości świata Akademii Pana Kleksa (1983, K. Gradowski), biorąc pod lupę wszystkie części przygód ekscentrycznego pedagoga i jego piegowatych uczniów.

Z Dorotą doskonale rozmawia się o komiksach i ich filmowych wersjach. W tekście Powroty do domu. Dzieciństwo i zdziecinnienie w adaptacjach komiksów DC pokazuje, że kino superbohaterskie to nowy rodzaj kina familijnego, w którym ważne są powroty do dzieciństwa i relacje rodzinne, a jego twórcy sami są trochę dziećmi w piaskownicy.

Sara trzyma sztamę z niegrzecznymi dziewczynkami. W artykule Introwertyczki pod ochroną, czyli wizerunki niegrzecznych dziewczynek na przykładzie Amy z Klątwy ludzi-kotów (1944, G. von Fritsch, R. Wise), Suzy z Kochanków z księżyca (2012, W. Anderson), Wednesday z Rodziny Addamsów 2 (1993, B. Sonnenfeld) oraz ich literackich koleżanek próbuje dociec, dlaczego małe samotnice działają dorosłym na nerwy. Niegrzeczne dziewczynki zmieniają się w trudne nastolatki, o których (między innymi) opowiada Ostatni komers (2020) Dawida Nickela. Z reżyserem Sara rozmawia o jego debiucie, stereotypach na temat nastolatków i dominujących w polskim kinie sposobach kreacji blokowisk.

Na plac zabaw wpadli goście z innych osiedli. Cieszymy się z ich wizyty na naszym podwórku – nie tylko przynoszą błyszczące, fajne zabawki, ale też znają ciekawe historyjki. Arek Szpak czule opowiada o Detektywie małolacie (2020, E. Morgan), podkreślając, że niedorosłość wcale nie musi wiązać się z niedojrzałością. Asia Kaniewska z uwagą przygląda się sześciu filmowym kreacjom Kirsten Dunst, analizując performatywny aspekt dziewczęcych i kobiecych wizerunków aktorki. Postaci grane przez gwiazdę dorastają, natomiast niektóre filmy ze stajni Disneya zdają się stać w miejscu. Alicja Czepli omawia problem queer codingu czarnych charakterów w filmach wytwórni, skupiając się przede wszystkim na produkcjach z lat dziewięćdziesiątych i współczesnych obrazach. Nie opuszczajmy jeszcze przyjaznej przestrzeni. Julia Palmowska opowiada o nieprzeciętnie utalentowanych małolatach, pytając Czyje marzenia spełniają cudowne dzieci? Natomiast Agata Hofelmajer-Roś pozwala nam spojrzeć na twórczość filmową dla dzieci z innej perspektywy – edukatorki i popularyzatorki, przybliżając autorski projekt Filmowe piegi Pana Kleksa.Nie mogło zabraknąć naszej ulubionej gry – w rankingi. Na początek udamy się do cyrku, skrzącego się od ekstremalnych atrakcji. Emocje ostudzimy przy domowej biblioteczce, wracając do ulubionych książek z dzieciństwa. Wiosenno-letni lookbook musi oszałamiać feerią barw. Dlatego modowe zestawienie rysujemy kolorowymi kredkami i dzielimy się najfajniejszymi kreacjami animowanych postaci. Wygląda na to, że wiecie już wszystko o nowym numerze. Nie przedłużając, zapraszamy do lektury – witajcie w naszej bajce! (SN)